Zonnepanelen: duurzaam of toch vervuilend?
Zonnepanelen zijn duurzaam. Althans, dat is de perceptie die veel mensen hebben. Zonnepanelen zorgen inderdaad voor schone energie. Maar voordat je zonnepanelen kan plaatsen, is er veel energie nodig om te produceren. Hieronder is meer te lezen over het verhaal achter de zonnepanelen, namelijk het productieproces.
De productie van zonnepanelen
Voordat zonnepanelen op platte daken of hellende daken liggen en schone energie kunnen opwekken, moeten de zonnepanelen natuurlijk eerst nog gemaakt worden. Het maken van zonnepanelen is een uitgebreid productieproces. De meest voorkomende zonnepanelen zijn de polykristallijn zonnepanelen en de monokristallijn zonnepanelen. Deze zonnepanelen bieden op dit moment het hoogste rendement. Beide soorten zonnepanelen worden gemaakt van silicium, het hoofdbestanddeel van zand. Silicium wordt voornamelijk gewonnen uit mijnen en is de voornaamste grondstof voor zonnepanelen. Het silicium wordt uiteraard bewerkt, voordat het kan worden omgezet in zonnecellen. Dit kan een vervuilend proces zijn.
Hoe schadelijk is de productie?
Natuurlijk willen we allemaal dat het productieproces van zonnepanelen zo min mogelijk schade aanricht aan mensen en het milieu, maar vanwege de moordende concurrentie in deze markt, is dit niet altijd mogelijk. Het produceren van silicium is een kostbaar proces dat veel energie vraagt en allerminst duurzaam te noemen is. Wanneer de zonnepanelen eenmaal geproduceerd zijn, is het goed om eens stil te staan bij de transport van de zonnepanelen. Het merendeel van de zonnepanelen op de Nederlandse markt wordt geproduceerd in China. De zonnepanelen kunnen hierdoor goedkoper worden aangeboden, maar dit betekent wel dat er met de transport van de zonnepanelen automatisch ook de nodige vervuiling wordt meegenomen.
Organische zonnecellen
Omdat de productie van de ‘reguliere’ silicium zonnepanelen een omslachtig, kostbaar en energie-intensief proces is, wordt er veel geïnvesteerd in het optimaliseren van een ander soort zonnepanelen, namelijk organische zonnecellen, ook wel plastic zonnecellen genoemd. Organische zonnecellen bieden veel voordelen ten opzichte van silicium zonnecellen. De organische zonnecellen zijn eenvoudig en goedkoop te produceren. Daarnaast is het productieproces een stuk schoner. Organische zonnecellen kunnen qua rendement nog niet tippen aan silicium zonnecellen, maar het rendement is in de afgelopen jaren al enorm gestegen en de verwachting is dat dit alleen nog maar verder zal stijgen. Het is dus goed mogelijk dat we in de toekomst over zullen gaan op deze organische zonnecellen, in plaats van de silicium zonnepanelen.
Zijn zonnepanelen nog duurzaam te noemen?
De productie van de veel voorkomende silicium zonnepanelen is niet bepaald duurzaam. Zijn zonnepanelen ondanks het vervuilende productieproces nog wel duurzaam te noemen? Hoewel zonnepanelen veel energie kosten om te produceren, leveren ze nog veel meer schone energie op. Zonnepanelen hebben tegenwoordig een levensduur van tussen de 25 en 40 jaar en zijn in de laatste jaren ook een stuk efficiënter geworden. Dit betekent dat de energie terugverdientijd van een zonnepaneel tussen de 1 en 2 jaar ligt. In deze tijd heeft het zonnepaneel de energie gecompenseerd die de productie gekost heeft. Met de lange levensduur van zonnepanelen en de hoeveelheid schone energie die ze opleveren, zijn zonnepanelen dus zeker duurzaam te noemen.
Recycleren
Consumenten kunnen zelf ook bijdragen aan de duurzaamheid van zonnepanelen. Dit kan door de zonnepanelen te laten hergebruiken nadat ze uitgediend zijn. Vanaf 2015 worden de eerste uitgediende zonnepanelen verwacht. Door zonnepanelen te recycleren, wordt er een hoop afval voorkomen en kan het afvalmateriaal gebruikt worden om nieuwe zonnepanelen te produceren. Een zonnepaneel uit gerecyclede materialen kost ongeveer 70% minder energie dan zonnepanelen uit nieuwe materialen. Sommige leveranciers bieden een terugnamegarantie op zonnepanelen en zorgen ervoor dat de oude zonnepanelen worden hergebruikt.
